PERSBERICHT, 3 november 2017

« Zuid-Hollandse graven in Noord-Holland

Lezing over het verzet tegen de Graven van Holland

Op 16 november houdt amateurhistoricus Kees Nieuwenhuijsen een lezing over het verzet tegen de graven van Holland door de eeuwen heen. De bisschoppen van Utrecht voerden in de elfde eeuw een felle strijd. Eeuwen later had ook de plaatselijke bevolking in Noord-Holland weinig op met zijn heren. Hoe brachten de graven van Holland het er van af? Kees Nieuwenhuijsen belicht deze periode uit onze geschiedenis, die ook in de nieuwe tentoonstelling ‘Van Viking tot graaf van Holland’ aan bod komt.

Het graafschap Holland ontstond in het jaar 885. In de volgende twee eeuwen breidde het graafschap, dat toen nog West-Frisia heette, verder uit. De graven moesten daarbij voortdurend strijd voeren tegen de bisschoppen van Utrecht die ook geld zagen in de ontginning van de veenmoerassen achter de duinen. In de elfde eeuw waren er verschillende militaire confrontaties. De bisschoppen hadden machtige medestanders, maar de graven lieten zich niet zomaar verslaan. De grootste veldslag vond plaats in Vlaardingen in het jaar 1018. Ook wordt stilgestaan bij de situatie in het huidige Noord-Holland. Daar moesten de graven het opnemen tegen de plaatselijke bevolking die weinig op had met hun heren. In 1132 ontaardde dit in de West-Friese Oorlogen, maar al veel eerder was te zien dat de graven hier eigenlijk geen gezag hadden.

De lezing is onderdeel van de serie ‘Hilde kan me nog meer vertellen’ van de Stichting Oer-IJ en Huis van Hilde. Deze lezing is de derde in het programma en wordt net als andere lezingen in Huis van Hilde gehouden. Nieuwenhuijsen is amateurhistoricus en reenactor uit Vlaardingen, en actief betrokken bij de organisatie van de herdenking van 1000 jaar Slag bij Vlaardingen. Hij schreef ook het boek ‘Strijd om West-Frisia’.

Lezing ‘Zuid-Hollandse graven in Noord-Holland’, 16 november, Kees Nieuwenhuijsen

• Locatie: Huis van Hilde, donderdag 16 november 2017, 20-22 uur
• Kaarten 10 euro, inclusief koffie (vrienden van het Oer-IJ 10 procent korting); bij vier of meer lezingen in de serie: 2 euro korting per lezing.
• Inschrijving: www.oerij.eu; meer informatie: 023-5143247, huisvanhilde.nl of oerij.eu
• Volgende lezing: donderdag 7 december, Koen van der Driesche, ‘Echo van het IJ – op zoek naar het Oer-IJ in het Castricummer landschap’

Noot van de redactie

Informatie/beeldmateriaal: Tom Orij, communicatie@huisvanhilde.nl, tel. 06-1012 9726 of Stichting Oer-IJ, Léon Klein Schiphorst, tel 06-3492 5839
Geopend: di t/m vrij 9-17 uur; za en zo 11-17 uur; Westerplein 6, 1901 NA Castricum, huisvanhilde.nl »

Een broddelwerkje uit 2006

Het land van Hilde : Archeologie in het Noord-Hollandse kustgebied / Claudia Dekkers, Gaston Door en Rob van Eerden. – Haarlem : Provincie Noord-Holland : Utrecht : Stichting Matrijs, 2006; tweede druk 2007.
Dit werk heeft gelukkig geen enkele wetenschappelijke pretentie; het is eerder een reclamedrukwerkje waaraan geen enkele geschiedkundige te pas is gekomen; het werd geschreven door twee journalisten die niet denken kunnen en een archeoloog die niet kan schrijven.
Tekst noch illustraties worden verantwoord, voor de schijn-verantwoording van de illustraties worden meest namen van verzamelaars opgegeven (een geweldige innovatie om alles zo oncontroleerbaar mogelijk te maken) maar nauwelijks oorspronkelijke bronnen, en veel is door Rob van Eerden in hoogst eigen persoon zonder enige verdere verantwoording aangeleverd, en waarvoor vervolgens schaamteloos ook weer kopierechten worden opgeëist; toegevoegd is een literatuurlijstje vol van nieuwe willekeur, waarin het werk van plaatselijke grootheden en leermeesters als prof. dr. ir. Erich Heinz Pieter Cordfunke en Herbert Sarfatij heel opmerkelijk ontbreekt (worden ze niet meer presentabel geacht ?), terwijl er vooral hyper-moderne folklorologie wordt opgevoerd; typografie en drukwerk zijn dankzij provinciaal belastinggeld van uitstekende kwaliteit.

En het kan heel veel jaren later nog altijd steeds zotter volgens een ‘drs. ing’.

Rob van Eerden over Wodan.

« Datum: Donderdag 28 maart [2024], 20:00 uur (museum open vanaf 19:15 uur)
Lezing: ‘Wodan in Frisia; voorchristelijke godheid in Noord-Holland’
Door: Rob van Eerden
Toegang: €7,50 (incl. koffie/thee)
Ook het museum bezoeken? Dan kan dat die avond gratis met een Museumkaart of voor het gereduceerde tarief van €5,00.
Aanmelden: klik hier om je aan te melden
Aan de hand van de analyse van de vormentaal op metalen voorwerpen uit de 6e en 7e eeuw is meer bekend geworden over de verering van de goden vóór de komst van het christendom in Noord-Holland. Daarmee wordt tevens een verklaring gegeven waarom de dagen van de week zijn vernoemd naar de oude, Germaanse goden.
Drs. ing. R.A. (Rob) van Eerden is beleidsadviseur archeologie, sector Regionale Economie en Erfgoed bij provincie Noord-Holland. »

Van een aanbod van onze kant in 2019 om in het ‘Huis van Hilde’ een geheel gratis lezing te geven (reis- en verblijfskosten zouden niet in rekening worden gebracht) over het eerste millenium in Kennemerland (in Egmond bleek dat geen probleem te zijn) werd geen gebruik gemaakt, daar was geen plaats voor.

Bij de ‘democratische controle’ in Noord-Holland moet er toch wel het één en ánder zijn gemist. Er wordt namelijk verwezen naar de volgende uitgave :

Een folklorologische dubbele kiloknaller

Na vijftien jaar weinig tot niets (geen enkele academisch gevormde geschiedschrijver houdt zich nog met het onderwerp bezig) is er alsnog iets gewichtigs opgedoken: Noord-Holland in het 1e millennium / door Johan Nicolay en Rob van Eerden (redactie). – Castricum : Archeologiemuseum Huis van Hilde, 2023. – 888 p. (2 dln.). – €75,-
De titel is geplagieerd van SEMafoor, Stichting Eerste Millenium, waarin ernstig van gedachten wordt gewisseld over het onderwerp, maar dan zonder onwelgevallige opvattingen uit te sluiten, iets dat Johan Nicolay en Rob van Eerden in al hun academische hooghartigheid juist tot uitgangspunt hebben verheven.
Alweer zo’n provinciaal gesubsidieerd koffietafel zelfs dubbelboek waarmee je meerdere personen tegelijk de schedel kan inslaan en waarin zo min mogelijk wordt verantwoord. Het is, gezien de massa, overduidelijk niet bedoeld om te informeren of te overtuigen, maar om te overdonderen.
Je kan het bijgevolg nergens bestellen, maar in het Huis van Hilde te Castricum kan het ter plekke (zo wordt beweerd) worden aangeschaft. Als je €75,- op de toonbank legt, krijg je het waarschijnlijk zonder verdere problemen mee. Maar het geheel is ook volledig beschikbaar op het web, zodat de vraag gesteld kan worden waartoe die kostbare papieren uitgave dient. Meest waarschijnlijk om het erg ‘gewichtig’ te maken.
De besproken archeologie blijft natuurlijk interessant, maar het belang ervan wordt zoals gebruikelijk met veel bluf schromelijk overdreven, en voor de geschiedschrijving zijn er nauwelijks nog ter zake kundigen die de achterlijke folklorologie blijven na-papagaaien, dus komen er hier vooral ondeskundigen aan het woord, waar, bij gebrek aan beter, zelfs op wauwelaars als Marco Mostert en Kees van Nieuwenhuijsen is teruggevallen, om het toch nog maar weer eens een keer te kunnen hebben over het al lang afgeschreven magische trio Willibrordus, Adelbertus en Engelmundus; verder komen Vikingen en zelfs “Germaanse Goden” (hoe gek kan het worden) al weer een tijdje steeds meer in de mode, hoewel je het daar na 1945 eigenlijk niet goed meer over kon hebben vanwege de Ahnenerbe van Heinrich Himmler en Herman Wirth, zodat voor de geheel nieuwe belangstelling toch wel enige rechtvaardiging mocht worden veronderstelt; de daartoe gedane poging kan welgevoeglijk als mislukt worden beschouwd, want het blijft luchtfietserij.
De IJslandse Edda (een mythologische samenstelling uit de dertiende eeuw om de onafhankelijkheid ten opzichte van Noorwegen op te eisen), de ‘alt-germanische’ Jan de Vries, ‘runen’, paraskevidekatriafobie, Heer Lem als stichter van Haarlem, en de hele verdere reutemeteut, tot vervelens toe, ligt weer goed in het gehoor van nieuwerwetse historische onbenullen en wordt weer salonfähig gemaakt… in Castricum (Hotel Borst en De Oude Schimmel komen nog weinig in aanmerking, dus nu is er het Huis van Hilde). Schande !
Maar er ontbreekt toch ook weer van alles, zoals de Finse Kalevala; en waar zijn de Hunnen en Dzjengis Khan ?
Zelfs prof. dr. ir. Erich Heinz Pieter Cordfunke, tot het verschijnen van het bovengenoemde duo de grootste wauwelaar waar het om de plaatselijke geschiedenis van Holland gaat, heeft zich daaraan nooit gewaagd.
Positief puntje : geen woord meer over de Canninefaten (ze zijn in dit werk alleen te vinden in de titels van twee kennelijk verder voor Noord-Holland afgeschreven, maar desalniettemin toch opgevoerde publicaties); jammer dat die afwezigheid niet verantwoord wordt.
Maar goed, er wordt zo min mogelijk verantwoord, en : leve de stiekeme achterdeur voor bovennatuurlijke verdwijningen !
Onvermijdelijk : over een tijdje komen zelfs de Canninefaten, die zo graag konijnen aten, vast wel weer terug, Alkmaar was immers hun hoofdstad !
En het Oera-Linda Boek komt over een tijdje ook weer terug van weg geweest, dat is ook al een periodiek verschijnsel.
Dat alles kunnen we Johan Nicolay en Rob van Eerden met een gerust hart toevertrouwen.
Ze zijn zeer beslist geen corrupte wetenschappers, tegen die schandelijke beschuldiging moeten we ze met alle kracht in verdediging nemen; want ze zijn in het geheel geen wetenschappers.

Een goedbedoelde aanwijzing

In 882 krijgt Godfried de Noorman in leen van Karel III de Dikke :
« comitatus et beneficia quae Rorich Nordmannus Francorum regibus fidelis in Kinnim tenuerat. »
Vertaald :
« de graafschappen en rechten die de aan de Frankische heerser getrouwe noorman Rorich in Kinnim in leen heeft. »
Bron : Reginonis Chronicon, M.G.S., I, p. 594, aangehaald in : SEMafoor, 3e jrg., nr. 1, p. 17.

884.
« Eoden anno Nortmanni, qui in Chinheim ex Danimarca venerant, adsentiente Godefrido Rhenum navigio ascendunt et Diusburh oppido occupate. »
Bron : Reginonis Chronicon, M.G.S., I, p. 594, aangehaald in : SEMafoor, 2e jrg., nr. 3, p. 3.
Vertaald :
« In dat jaar trokken (of voeren) de Noormannen die vanuit Danimarca in Chinheim waren aangekomen, met toestemming van Godfried de Rhenus op en namen de stad Diusburh in waar zij op gewone manier versterking bouwden en de hele winter verbleven. Tegen hen richtte hertog Hendrik een versterking in om hen het roven te verhinderen. Tegen het begin van de lente verbrandden zij hun versterking en trokken zij weer naar de kuststreken »
Bron : Reginonis Chronicon: M.G.S. I, p. 594, Delahaye, De ware kijk, deel I, p. 180.
Kinnim/Chimheim is hier Quingoie bij Tournehem, Diusburh is Riquebourg, eerder bekend als Divus Burgus, de Rhenus is de Schelde; Danimarca is hier de mark van de Keltische Dani, die volgens andere bronnen naast de Bretones woonden en dus uit Normandië kwamen waar de Romeinen ze al hadden ontmoet; niks geen Skandinavië dus.